Một hôm Ðức Phật đi ngang qua khu rừng vắng, Ngài ngồi nghỉ dưới
một gốc cây, sắc thái ung dung, nét mặt trầm tĩnh. Bỗng có hơn ba mươi người
thanh niên tuấn tú đi vào. Ngài để ý nhìn họ.
Một thanh niên nhìn quanh quất như muốn tìm ai rồi thấy Ngài liền
tiến đến hỏi:
- Thầy có thấy một người thiếu nữ đi qua đây không?
Ðức Phật trả lời: Không, ta không thấy. Vậy các ngươi là ai và đi
tìm người ấy để làm gì?
Chúng tôi là nhạc sĩ, cùng đi vào thành với một người thiếu nữ.
Người đó thừa lúc chúng tôi ngủ bên đường, trốn đi và mang theo tất cả hành lý
của chúng tôi.
Ðức Phật vẫy các chàng thanh niên lại gần, Ngài nói dịu dàng: Này
các em! các em nên đi tìm thiếu nữ ấy hay là các em nên tự đi tìm các em.
Các thanh niên ngơ ngác không hiểu. Và đồng cất tiếng cười. Ðức
Phật chỉ vào một người cười to hơn hết và bảo: Em hãy thổi sáo đi! Chàng đó
liền lấy sáo ra thổi. Giọng sáo réo rắt, lúc trầm lúc bổng, chứng tỏ một tài
nghệ tuyệt vời. Khi chàng thanh niên thổi xong một khúc, Ðức Phật bảo chàng đưa
ống sáo cho Ngài. Ngài thổi sáo lên. Các thanh niên nhạc sĩ ấy lấy làm lạ lùng,
họ chưa bao giờ nghe một giọng sáo hay như thế. Rừng xanh lặng tiếng, trời êm
như ru, muôn vật nín thở, im lặng. Tiếng sáo đi trong lá xanh, lướt trên ngọn
cây, rồi bay lên cao vút. Âm thanh tuyệt vời như đang quấn quanh sao Ngưu sao
Ðẩu và trong lúc ấy, gió bắt đầu rì rào trong cây tiếng gió như thì thào như
chúc tụng như ca ngợi... như để hỗ trợ, để nâng tiếng sáo huyền diệu lên cao
lên cao mãi...
Ngài đã bỏ ống sáo xuống rồi mà hơn 30 chàng thanh niên còn đương
ngơ ngẩn, tâm hồn chìm trong âm thanh để vương vấn ở mấy từng mây.
Ðến khi họ trở về với thực tại, thì họ nhận thấy đôi mắt dịu hiền
của nhà tu đang trầm tĩnh nhìn họ.
Tất cả đồng thanh: “Bạch thầy! Chúng con còn non nớt lắm trên
đường nghệ thuật. Xin thầy nhận cho chúng con làm học trò và truyền dạy cho
chúng con”.
- “Các ngươi chưa đạt đến chỗ tối cao của nghệ thuật là vì các
ngươi chưa tìm thấy ngay trong tâm hồn các ngươi nguồn gốc sâu xa của tất cả
nghệ thuật. Các ngươi cùng một bản thể với vũ trụ bao la, vũ trụ có thể có bao
nhiêu âm thanh tuyệt kỳ cũng như có thể có bao nhiêu hình sắc linh diệu, thì
chính tâm hồn các ngươi cũng có đủ như thế. Vậy cần tìm hiểu ngay tận gốc tâm
hồn các ngươi có thể đạt đến nghệ thuật tối cao. Vừa rồi ta bảo các ngươi nên
tự tìm lấy các ngươi là ta muốn nói như thế đó”. – Nói xong Ngài giảng cho các
thanh niên nhạc sĩ ấy về giáo lý vô thường vô ngã, trong bọn có một người lớn tuổi
tên là Ca Diếp đến sụp lạy trước mặt Ngài.
- “Bạch Ðức Thế Tôn, xin Ngài cho anh em chúng con được xuất
gia theo đạo”.
Ðức Phật nhận lời.
HOÀNG HOA
“Làm việc với hai bàn tay trơn
là người lao động, làm việc bằng tay và bằng trí óc là người thợ khéo, vừa làm
việc bằng tay, bằng trí óc mà cũng vừa làm với tất cả tâm hồn đó là nhà nghệ
sĩ.”
